1. USB-HID là gì?
USB-HID là viết tắt của cụm từ Universal Serial Bus – Human Interface Device, tạm dịch là “Chuẩn giao tiếp USB dành cho Thiết bị giao tiếp người dùng”. Đây là một trong những chuẩn giao tiếp phổ biến nhất trong các thiết bị ngoại vi hiện nay, đặc biệt là những thiết bị có chức năng nhập dữ liệu từ người dùng vào máy tính hoặc hệ thống như:
- Bàn phím (Keyboard)
- Chuột (Mouse)
- Máy quét mã vạch (Barcode Scanner)
- Máy quét thẻ từ (Card Reader)
- Máy đọc vân tay (Fingerprint Scanner)
- Thiết bị POS bán hàng (POS Terminal)
Chuẩn USB-HID cho phép các thiết bị kết nối qua cổng USB với máy tính mà không cần cài driver (trình điều khiển) riêng. Thiết bị USB-HID khi cắm vào máy tính sẽ được hệ điều hành nhận diện tự động như một bàn phím hoặc chuột thông thường.
2. Nguyên lý hoạt động của USB-HID trên máy quét mã vạch
Khi một máy quét mã vạch hỗ trợ chuẩn USB-HID được kết nối vào máy tính, nó sẽ hoạt động tương tự như một bàn phím. Mỗi khi quét một mã vạch thành công, dữ liệu của mã vạch đó sẽ được “gõ” tự động vào nơi con trỏ chuột đang nhấp (ví dụ: file Excel, phần mềm bán hàng, trình duyệt web,…).
Quá trình hoạt động của máy quét USB-HID có thể tóm tắt như sau:
- Kết nối máy quét mã vạch với máy tính qua cổng USB.
- Hệ điều hành tự động nhận dạng là thiết bị USB-HID (giống như Keyboard).
- Khi quét mã vạch → Máy quét sẽ gửi dữ liệu chuỗi số/chuỗi ký tự giống như khi bạn bấm bàn phím.
- Kết quả sẽ hiển thị ngay vị trí con trỏ trên màn hình mà không cần thêm phần mềm trung gian.
3. Ưu điểm của chuẩn USB-HID trên máy quét mã vạch
Chuẩn USB-HID được ứng dụng rộng rãi trên các dòng máy quét mã vạch nhờ mang lại nhiều lợi ích nổi bật:
a. Không cần cài đặt Driver
- Chỉ cần cắm là chạy (Plug and Play)
- Tương thích tốt với hầu hết hệ điều hành: Windows, macOS, Linux…
b. Dễ dàng tích hợp với phần mềm
- Mọi phần mềm soạn thảo văn bản, Excel, phần mềm bán hàng, phần mềm ERP,… đều hỗ trợ nhập liệu từ chuẩn HID.
- Không cần SDK hay API phức tạp.
c. Hoạt động ổn định
- Không lo xung đột phần mềm
- Không bị giới hạn trên môi trường không có Internet
d. Phù hợp với mọi mô hình bán hàng
- Siêu thị, tạp hóa, kho hàng, shop quần áo, nhà sách…
- Dễ dàng setup cho nhân viên không chuyên IT.
4. Nhược điểm của chuẩn USB-HID trên máy quét mã vạch
| Tiêu chí | USB-HID | USB-Virtual COM |
|---|---|---|
| Cài driver | Không cần | Thường phải cài cặt phần mềm riêng |
| Cách hoạt động | Giả lập bàn phím | Giả lập cổng COM (Serial Port) |
| Khả năng kiểm soát dữ liệu | Hạn chế | Linh hoạt, có thể kiểm soát |
| Tốc độ xử lý | Nhanh | Nhanh |
| Ứng dụng phổ biến | Máy quét mã vạch phổ thông | Máy quét công nghiệp, hệ thống yêu cầu xử lý sâu |
5. So sánh chuẩn USB-HID và USB-Virtual COM (USB-COM)
| Tiêu chí | USB-HID | USB-Virtual COM |
|---|---|---|
| Cài driver | Không cần | Thường phải cài |
| Cách hoạt động | Giả lập bàn phím | Giả lập cổng COM (Serial Port) |
| Khả năng kiểm soát dữ liệu | Hạn chế | Linh hoạt, có thể kiểm soát |
| Tốc độ xử lý | Nhanh | Nhanh |
| Ứng dụng phổ biến | Máy quét mã vạch phổ thông | Máy quét công nghiệp, hệ thống yêu cầu xử lý sâu |
6. Các máy quét mã vạch phổ biến sử dụng chuẩn USB-HID
Rất nhiều thương hiệu lớn trên thị trường đều có các model máy quét mã vạch hỗ trợ chuẩn USB-HID như:
Opticon:
- Opticon P-250
- Opticon Q-250
- Opticon OPN-2500
Honeywell:
- Voyager 1250g
- Xenon 1900g
Zebra:
- DS2208
- DS9308
- LI4278
Datalogic:
- Gryphon I GD4500
- QuickScan Lite QW2100
7. Khi nào nên sử dụng USB-HID trên máy quét mã vạch?
Bạn nên chọn chế độ USB-HID khi:
- Muốn đơn giản, cắm vào là chạy.
- Phần mềm bán hàng không hỗ trợ cổng COM.
- Môi trường không cần xử lý dữ liệu đặc biệt.
- Sử dụng trên nhiều thiết bị, nhiều máy tính khác nhau.
8. Lời kết
Chuẩn USB-HID trên máy quét mã vạch là một trong những chuẩn giao tiếp phổ biến nhất hiện nay, nhờ sự tiện dụng, dễ dùng, không yêu cầu cài đặt phức tạp. Đây là lựa chọn tối ưu cho hầu hết người dùng phổ thông và doanh nghiệp muốn có giải pháp quét mã vạch nhanh, đơn giản, chi phí thấp.
Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp của bạn cần những tính năng xử lý dữ liệu phức tạp hơn hoặc hệ thống phần mềm yêu cầu giao tiếp COM thì USB-Virtual COM sẽ là lựa chọn phù hợp hơn.
