Máy tính cho thi tốt nghiệp không giấy

Từ năm **2026, toàn bộ hệ thống trường THPT tại Việt Nam bắt đầu bước vào giai đoạn chuyển đổi lớn khi **kỳ thi Tốt nghiệp THPT không còn sử dụng giấy bút cổ điển mà được tổ chức bằng máy tính – thi trên máy tính. Đây là bước đột phá trong quá trình chuyển đổi số giáo dục, giúp chuẩn hóa phương thức đánh giá năng lực học sinh, tăng công bằng, minh bạch và nâng cao chất lượng tổ chức kỳ thi quốc gia. Theo kế hoạch của Bộ Giáo dục và Đào tạo, dự kiến từ tháng 4-5/2026 sẽ thực nghiệm thi trên máy tính với khoảng 100.000 thí sinh nhằm xây dựng ngân hàng câu hỏi, chuẩn bị đầy đủ cơ sở hạ tầng và quy trình triển khai.

Quá trình này không chỉ mang lại lợi ích từ công nghệ thi trực tuyến, mà còn giúp học sinh, giáo viên và phụ huynh bắt đầu làm quen với môi trường thi số hóa, kỹ năng sử dụng máy tính, quản lý thời gian và phản xạ tư duy trong không gian số. Thi trên máy tính cũng là bước nền tảng cho các mục tiêu giáo dục dài hạn sử dụng công nghệ hiện đại, phù hợp với xu hướng đánh giá năng lực quốc tế. Với bài viết này, chúng tôi sẽ đi sâu vào phân tích máy tính cho thi tốt nghiệp không giấy: ý nghĩa, lộ trình triển khai, lợi ích, thách thức và những điều học sinh cần chuẩn bị để tự tin bước vào kỳ thi quan trọng này

Thi không giấy hiểu đơn giản là phương thức thi không sử dụng bài thi bản giấy như truyền thống mà thay vào đó, thí sinh sẽ sử dụng máy tính để làm bài thi trực tiếp thông qua phần mềm thi trực tuyến. Trong bối cảnh chuẩn hóa kỳ thi tốt nghiệp THPT, máy tính không chỉ là thiết bị phục vụ nhập đáp án mà còn là công cụ để xử lý đề thi, quản lý thời gian và chấm điểm tự động đối với các phần trắc nghiệm

Thi trên máy tính giúp bài thi được tổ chức theo chuẩn số hóa, không chỉ hạn chế sai sót con người mà còn có thể ứng dụng hệ thống giám sát số (online proctoring), dữ liệu bài thi được lưu trữ và xử lý trung tâm một cách an toàn và minh bạch.

Theo kế hoạch triển khai, kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính tại Việt Nam được thực hiện theo một loạt giai đoạn chuẩn hóa bài bản:

Giai đoạn thử nghiệm (2026):

• Từ tháng 4 đến 5/2026, Bộ GD&ĐT dự kiến tổ chức thử nghiệm thi thi tốt nghiệp THPT trên máy tính với khoảng 100.000 thí sinh để xây dựng ngân hàng câu hỏi và kiểm tra toàn bộ quy trình vận hành hệ thống máy tính phục vụ thi

Giai đoạn hoàn thiện pháp lý & quy trình (cuối 2026):

• Dự kiến từ tháng 10 đến 12/2026, Bộ sẽ ban hành các quy trình, quy định tổ chức thi trên máy tính và hướng dẫn địa phương xây dựng cơ sở vật chất.

Giai đoạn áp dụng chính thức (2027):

• Từ tháng 6/2027, kỳ thi tốt nghiệp THPT sẽ được tổ chức trên máy tính tại các điểm đủ điều kiện hạ tầng. Các địa phương khác vẫn tiếp tục thi trên giấy trong giai đoạn chuyển tiếp.

➤ 📍 Công bằng, minh bạch và hiện đại

Một trong những mục tiêu lớn của việc sử dụng máy tính cho thi tốt nghiệp là loại bỏ sự phụ thuộc vào con người trong quá trình chấm thi và xử lý dữ liệu, giúp giảm sai sót, gian lận, cũng như tăng tính công bằng cho thí sinh trên toàn quốc. Thi trên máy tính mang đến kết quả nhanh, công khai và dễ tra cứu hơn.

➤ 📍 Chuyển đổi số trong giáo dục

Việc thi trên máy tính là một phần của chiến lược lớn hơn trong chuyển đổi số giáo dục, giúp học sinh quen với công nghệ trong học tập và kỳ thi. Điều này cũng mở ra tiềm năng áp dụng các công nghệ như AI, phân tích dữ liệu lớn trong xây dựng ngân hàng câu hỏi và học tập thông minh.

➤ 📍 Quản lý quy mô lớn hiệu quả

Với hơn 1 triệu thí sinh dự thi mỗi năm trong cả nước, thi trên máy tính giúp giảm áp lực khâu tổ chức thi – như in sao đề thi, vận chuyển, bóc bài – qua đó tiết kiệm nguồn lực và giảm rủi ro hậu cần.

🎯 Tiết kiệm thời gian chấm bài

Với bài thi trắc nghiệm, máy tính có thể chấm tự động ngay khi thí sinh hoàn thành phần thi, giúp giảm thời gian chờ công bố kết quả so với thi trên giấy truyền thống.

🎯 Tăng độ chính xác và bảo mật

Đề thi, bài thi và kết quả được mã hóa và xử lý qua hệ thống trung tâm, giúp bảo mật cao hơn và hạn chế tối đa rủi ro gian lận hay sai sót do con người.

🎯 Phát triển kỹ năng công nghệ cho học sinh

Thi trên máy tính không chỉ đơn thuần là đổi công cụ thi cử mà còn góp phần chuẩn bị cho tương lai số của học sinh khi kỹ năng sử dụng máy tính càng trở nên quan trọng trong học tập và nghề nghiệp

🧩 Hạ tầng & thiết bị

Để thực hiện thi trên máy tính trên toàn quốc, cần đảm bảo đủ máy tính, kết nối mạng ổn định và hệ thống phần mềm thi tập trung tại các điểm thi. Điều này đòi hỏi đầu tư lớn, đặc biệt ở khu vực nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa.

🧩 Chuẩn bị kỹ năng cho học sinh

Nhiều học sinh chưa quen với việc làm bài thi trên máy tính, do đó việc tổ chức các bài thi thử trên máy tính trong học kỳ và luyện tập tại trường là vô cùng cần thiết để giảm bỡ ngỡ vào ngày thi chính thức.

🧩 An ninh mạng & giám sát thi

Hệ thống thi trực tuyến cần có giải pháp giám sát an toàn, chống gian lận hiệu quả, đảm bảo không có sự can thiệp từ bên ngoài trong quá trình thi.

Mini PC hay Máy tính công nghiệp là hai lựa chọn tối ưu khi triển khai thi tốt nghiệp trên máy tính

⭐ “Từ bỡ ngỡ đến tự tin bước vào kỳ thi số hóa”

Hà My — học sinh lớp 12 tại một trường THPT ở Hà Nội — chia sẻ: “Lúc đầu em rất lo lắng khi biết kỳ thi tốt nghiệp sẽ thi trên máy tính. Không quen với việc làm bài trên màn hình khiến em cảm thấy áp lực và sợ sai sót khi không có giấy bút. Nhưng sau vài buổi thi khảo sát trên máy tính do nhà trường tổ chức, em bắt đầu quen với giao diện, cách chọn đáp án, thay đổi câu hỏi và quản lý thời gian.”

Một người thầy phụ trách tổ chức thi thử tại trường kể lại: “Chúng tôi nhận thấy học sinh ban đầu khá ngại ngùng với thi trên máy tính, nhưng sau vài lần làm bài thử trực tuyến, các em không chỉ quen với thao tác mà còn bắt đầu chủ động ôn luyện bằng thi thử trực tuyến gia tăng tốc độ và xử lý câu hỏi logic.”

Khi đến kỳ thi thử nghiệm chính thức vào tháng 5/2026 với quy mô lớn hàng nghìn học sinh tham gia, Hà My và các bạn đã không còn sợ hãi với giao diện thi trực tuyến, mà thay vào đó họ thể hiện sự tự tin và biết cách tận dụng kỹ năng máy tính để hoàn thành bài thi hiệu quả. Câu chuyện của Hà My là minh chứng cho thấy việc chuẩn bị kỹ lưỡng với máy tính cho kỳ thi tốt nghiệp không giấy sẽ giúp học sinh thích nghi tốt với môi trường thi số hóa đầy thử thách nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội mới.

Máy tính cho thi tốt nghiệp không giấy đang trở thành một phần tất yếu trong lộ trình chuyển đổi số giáo dục của Việt Nam. Từ việc thử nghiệm vào năm 2026 đến triển khai chính thức vào năm 2027 tại các điểm đủ điều kiện, hình thức thi trên máy tính hứa hẹn mang lại công bằng, minh bạch và hiệu quả cao cho kỳ thi quan trọng nhất cấp THPT. Để thành công, cần chuẩn bị đồng bộ về hạ tầng, đào tạo kỹ năng cho học sinh và xây dựng hệ thống thi an toàn, bảo mật.

Kết hợp với giải pháp electronic shelf label (bảng giá điện tử) để hiển thị thông tin điểm danh, bố trí vị trí thi cử, cũng như tránh gian lận.